Roşan Lezgin

Riyê qedexeyê wuşkî ra, riyê tehda û zilmî ra û helbet riyê apeymendişî ra melumatê derheqê tarîxê ma de erey sererast benê. Labelê verînanê ma vato “Vaş binê tehtan de nêmaneno!” Raştî bi sebir roja xwu pawena û netîce de mij û dûmanî kena vila, eyan-beyan xwu eşkera kena.  Mesela, heta nika ma edebîyatê ma yê modernî kovara Tîrêj (1979-81) ra dayne destpêkerdiş, ma vatêne edebîyatê ma yê modernî de hîkayeya yewine Tîrêj de weşanîyaya. La gereka ma eno zanayişê xwu revîze bikin. Çimkî hîkayeya ma ya yewine bi nameyê “ Maceraya Silêmanê Gincî ” 15 gulan 1963 de rojnameyê Roja Newe de weşanîyaya. Tenya yew hûmara enê rojnameyî vejîyaya. Rojname de metnê tirkî hîna zaf ê la metnê kurmancî û kirdkî zî estê. Rîpel 8 de kunyeya rojnameyî wina nusîyaya: ROJA NEWE  Ayda bir Kürtçe ve Türkçe çıkar. Edebi, fikri ve siyasi gazete.  Sahibi: Doğan Kılıç S. Şıhhesenanlı  Mesul Müdürü: Halil Kılıçkaya Umum Neşriyat Müdürü: Hasan Buluş Diyarbakır temsilcimiz: Abdurra

Bêke ser o yew minaqeşeyo îlmî bibo, bi terzêko jakobenîst, warê termînolojî de îstîlahê zaf xeletî dekewtê kirdkî miyan. Enê xeletî sîstemê ziwanê ma xerepnenê, do ma rê zaf teşqele vejê!... Ma vajin, termê “edebîyatê fekkî”, îstîlahêko xelet o. Çekuya “edebîyatî” temam, la “fekkî” xelet o. Çimkî hetê mana ra çiyo ke yeno namekerdiş îfade nêkeno. Ma biewnîn miletanê bînan ra, xaseten miletê derûdorê ma, gelo înan eno term senî viraşto, raşta ci, înan de senî virazîyayo. Erebî vanê “el-edebel-lefzî ”. Yanî, bi çekuya “telafuz”î name kerdo ke ena çeku yena manaya “vatişî”. Farisî vanê “edebîyatê kelamî”. Çekuya “kelam” manaya qiseykerdiş/qalîkerdişî de ya, eleqeyê xwu bi fek (dehan) çin o! Tirkî vanê “sözel edebîyat”. Çekuya “sözel” ma de manaya “vatişkî/vatekî” de ya, eleqeyê xwu bi “ağız” çin o. Înglîzî vanê “verbal literature”. Înglîzkî de çekuya “verbal” manaya verîne de sey “vatişkî/aîdê vatişî” fam bena, eleqeyê xwu bi “mouth” yan “oral” çin o. Fransizî vanê “littérature verbale”.