Roşan Lezgin

Verê cû daristanê welatê ma de şewate nêvejîyayne. Nîno mi vîr ke cayêk geme yan dehle de şewate vejîyayo. Mi nêşinawito verînanê ma zî behs kerdo ke adir kewto koyanê ma, daristanê ma veşayê.  Labelê enê davîst serranê peyînan de hamnanî welatê ma seraser beno şewate, her ca veşeno. Mesela, çar rojî verê cû (25.07.2020), mi bi çimê xwu dî ke mintîqeyê Xançûkî de, dewa Bawan de nişka ra şewate vejîya. Ewro zî xebere ameye ke Licê de, sîneyê Pêşê Kevirî de, dewanê Cinezûr, Cimare, Sîse û Dêrxuste de şewate vejîyayo, kila adirî welat dayo xwu ver…  Pêşê Kevirî - Licê, 28.07.2020 Ma persa kam adir fîneno ci ra veradin, gelo sebeb çi yo ke welatê ma de enê serranê peyînan de hende zaf şewate vejyeno? Ez wina vajî. Verê cû, temamê dewijanê ma heywan kerdêne weye. Her keye de dapancas sereyî pes û dewar estbi. Serê wesarî ra dest pê kerdêne, bola pesî û garana dewarî yaban de çerayne, çayir û çîmen werdêne. Bizan velgê geman werdêne, nerbê birrî kotêne. Heywanî pûş û palaxo ke ham

Camêrdêk her roj vereşanêk kutikê xwu ano park de çarneno. Ez nêzana ça ra mi şinasneno, la tim selam dano mi. Kutikê ci yewo sipîyo pirçino gird o. Mêrik gama ke veng dano kutikî vano “Gel babacığım.” Ê rojan mi ewnîya yew kutiko toltajî ardo. Gama ke selam da, mi va “Kutiko bîn ho ça?” Bi huyayiş cewab da, va “Eynî kutik o. Ma tiraş kerdo.” Mi bi dîqet bala xwu da ser. Belê, eynî kutik bi. Labelê pûrtê ci sifir numre qesnabi coka kutik bibi sey tajî. Mi va “Şima kutikê xwu ça kenê weye?” Va “Keyeyê ma qatê şeşin de yo. Ma zere de kenê weye. La ma ey rê balkone de yew qulûba zî viraşta. Ma her roje pê sabûno xisûsî û şampuan sereyê ci şuwenê, ma aşme ra reyêk benê xestexaneyê heywanan de miayene kenê. Ma werdê ci heme xisûsî erênenê…” Xizmetêko zaf baş, mesrefêko cidî seba kutikê xwu kenê. Mi zaf rey dîyo, kutik park de yew linga xwu ya peyîne keno berz û mîza xwu verdano qirmê dare, binê heme daran herimnayo. Wulay mi reyêk dî, linga xwu kerde berz û mîza xwu verda yew cînîya

Silêman pêxamber rojêk teyran rê xebere şiraweno, vano “Wa heme teyrî bêrê. Her yew pûrtê xwu ra yew vîya bido. Belqîsa rê pê doşeg dekerê.” Miyanê teyran ra verî şewşewoke şina. Pûrtê xwu ra yew vîya ancena uca nana ro. Labelê ewnêna ke tenya a ameya, teyrê bînî nêasenê. Vana “Tim karê dîksilêmanî esto, nêeşkayo bêro, ez herinda ey de zî yew pûrtik bidî.” Û yewna vîya ancena, uca nana ro. Dima, ewnêna qet hesê teyran çin o, vana “Ez herinda bilbilî de zî yew pûrtik bidî. Sewdalî yo. Belkî qet veng nêşiyo ci.” Bineyna vindena, ewnêna teyrî nêasenê, vana “Ez herinda kotere de zî yew pûrtik bidî. Zaf narîn a. Wa pûrtê ci kêmî nêbo.” Welhasil, bi eno qeyde vana ez herinda kevoke de bidî, herinda zerence de bidî, herinda mîrçike de bidî, herinda qulingî de bidî, herinda qertelî de bidî, herinda darnequrî de bidî, herinda başokeyî de bidî, herinda bazî de bidî… Û hew vînena ke tek yew vîya pûrt pa wa nêmendo, biya uryan menda. A roje ra pey şerman ra bi roj nêgeyrena, tim bi şewe geyrena ke

Efsane ya yan raşt a, ez nêzana la vanê miyanê teyran de tewr zaf qertal cuyeno, qasê hewtay serrî emir keno. Eno zî teqrîben qasê emrê însanan o. Labelê seba ke bireso enê emrî, çewres serrîya xwu de gereka qerarêko zaf cidî bido. Çimkî gama ke emrê qertalî beno çewres êdî esnekîya pencanê ci şina, nêeşkeno seyd bikero. Nequra ci bena derge û hetê sîneyê ci ser bena çewte. Pûrtikê ci zî benê qalindê qertî, nêeşkeno asan bipero. Enê halî de di rayirî vernîya qertalî de estê; seba ke nêeşkeno seyd bikero û werd biwero, coka yan xwu kişeno yan zî xwu newe keno. Eke qerarê xwu newe kerdişî bido, cayêko berz de xwu rê qulê zinarêk vîneno û dekeweno ci. Nequra xwu dano zinar ro, heta ke qirm ra şikîyena. Uca vindeno heta nequra ci newe ra bêro. Eke nequre ameye, ena rey dest pê keno, bi nequra xwu ya newîye pencikanê xwu kok ra keno we. Ancî qul de paweno ke pencikê ci newe ra bêrê. Dima dest pê keno, heme pûrtê xwu yê qertî rûçikneno. Welhasil qasê wextêkê panc aşman de nequre, pencikî û p

Payizê serra 2008î de semedê yew panelî ez û çend hevalî ma şî Çewlîg. Panel derheqê Mewlidê Kirdî yê Ehmedê Xasî de bi. Badê panelî ez û kek Doğan û çend hevalê ma yê Çewlîgî ma şî yew qehwexaneyê verê Camîya Hecî Xidirî de roniştî. Çend kesê ke mi newe şinasnayne zî ma het bî. Înan ra yewo ke emrê ci pancas ra cor bi, panel de Mewlidê Kirdî erênabi, miyanê destê xwu de wina sey lûleyî piştbi kerdbi rulo. Yewêko esabî aseyne, damarê milê ci masaybî, rîyê ci sûr bibi. Bi vengêko hêrsin mi ra va “In kaar ik şima hê kên weş min a nêşi!” Mi bineyke ewnîya, dima mi bi feko weş va “Qey?” Va “Şima zon ma xerfnîn!” Yew hewayo serdin virazîya. Ez bineyke fikirîyaya, mi va “Dê yew nimûne bide, mesela, ma senî xeripnenê.” Mewlido ke sey rulo dest de bi, eleusûl akerd, misraya verîne yê beyta 88. wende. Va “ Weqto nûrê Ehmedî anya te ra ” û vengê xwu hîna zaf kerd hêrsin, va “In qêde çî ben?” Mi va “To gore gereka senî biyêne?” Va “Ma vûn ‘ Wext ig nûir Ehmêd ûnya tira. ” Mi bi fekê Çewl