Roşan Lezgin

Kulturê ma de, vartîya nîsanî mibarek a. Hesabê teqwîmê ma gore, vartîya hewtê nîsanî îlac a; şîfa ya. Eke roja hewtê nîsanî vartî bivaro, hema zî, ma yew sînî yan legan balkone de danê binê vartî. Ma a awe şimenê. Keynayî pê porê xwu şuwenê. Vanê porê keynayan pê beno nerm, zinde beno. Bi vartîya hewtê nîsanî şit zî amîn beno. Homa bi rehma xwu aye şa bikero, vistirîya mi xalcînîya Fato vatêne mi zaf reyî bi vartîya hewtê nîsanî şit amîn kerdo. Masto ke bi vartîya hewtê nîsanî amîn beno, şîfa yo. Xalcînîya mi Fate kurmanc a. Wexto ke qisey kerdêne, serûbinê qiseykerdişê aye bi îdyoman, vateyê verînan û meselayan bi. Kirdî qisey kerdêne, la vateyê verînan û îdyomî bi Kurmancî vatêne. Tutê mi aye ra vanê “Dayê Bareve”, dadîya mi ra zî vanê “Dayê ma”. Xalcînîya mi Fate rojêk derheqê vartîya nîsanî de ma rê yew mesela zî qisey kerde. Ez fekê aye ra tiya neqil kena.   Yew dewe ra di xortî şinê yew bajaro pîl ke çend serrî bişixulîyê, pere bidê arê û bêrê bizewicîyê. Şinê yew bajar...

Malmîsanijî bi sernameyê Derheqê Kirmanckî de Çend Îdîayê Bêbingeyî yew nuşte hûmara 72. ya kovara Vateyî de weşanayo. Tede raşteraşt şexsîyetê mi kerdo hedef, heqaret kerdo. Mi zî sey heqê xwu yê midafea yew cewab nuşt û Zazakî.Net de weşana. ( http://www.zazaki.net/haber/btehemulye-2841.htm ) Enê ra dima, tayê kesî bi yew hawayo organîze verdiyayî mi! Nika sey grûh êrîşê mi kenê...  Ewilî Nadîre Güntaş êrîş kerd. Mi cewabê xwu de behsê yew detayî kerdbi ke nameyê kek Munzur Çemî zî tede vîyareno. Nadîre xanime êrîşê xwu de vana " Mesela kombîyayîşê Mamekîye de ez kî uca de bîya mi qet nêheşna ke mabênê mamosta Munzur û mamosta Malmîsanijî de çîyo ke To behs kerdo bîyo. "  Û mi bi zûrkerî îtham kena. La mi îsbat kerd ke a uca nêbî. Çimkî o wext Grûbe ra kesî a nêşinasnayne. Labelê Nadîre xanim, badê pey nêva “ Roşan, ti raşt vanê, ez uca nêbiya, mi xelet vato. ” (Ez texmîn kena ke kamî a dekerde ena xeletî miyan!) O miyan de, kek Munzurî zî yew not şirawit ke ez Zazak...

Mi serranê 1990an de kerdbi xwu sere ke ez Kurdîya Kurmancî bimûsî. Eke fekê kurmancêkê ma ra yew çeku bivejîyayne û mi nêzanayne yena çi mana, mi tavilî persayne. O wext, yew deftero qijek mi cêb de bi, mi qismêko muhîm yê çekuyanê Kurmancî tede nuştêne. Kar û halê mi eno bi. Reyêk, babîyê yew hevalê mi şibi rehmet. Şarê hetê Stewrê yê. Hîrê bira yê. Nika marketê înan vera keyeyê mi de yo. O wext, enê Cayê Tazîye hema çinê bî, şarî keyeyê xwu de tazîye qebûl kerdêne. Ez şiya. Yew odaya înan a derga girde estbî. Çarmedorê oda de mînderî ravistbî. Balişnayî daybî dêsan ver. Oda pirrî merdim bî; daçewres kes estbi. Mi silam da. Ez ronişta. Melayî fatîha da wendiş. Ma bêveng fatîha wende. Mi serweşîye da înan. Hevalê min û birayê xwu ameyî destê mi girewt, ma şiyî rîyê yewbînan. Cemaetî xeyrameyişê mi kerd. Şarê oda ra zaf kesan yew bi yew merheba da mi. Axirî, mi rê çay arde. Tam vera mi de yew camêrdo extîyar estbi. Camêrdê kişta mi ra va “Êêê… Êdî çi bû?” Ey zî dest pê kerd, tayê...

Yew nuşteyê Malmîsanijî bi sernameyê Derheqê Kirmanckî de Çend Îdîayê Bêbingeyî sey dosyaya pdf tayê grûbanê WhatsAppî de ameyo sîrkulekerdiş. Uca ra mi rê zî şirawîya. Wina aseno ke eno nuşte kovara Vate yî de weşanîyayo. Gelo heta nika sewbîna nuşteyê ke kovara Vate yî de weşanîyayê, bi eno qeyde sey vilaweke ameyê vilakerdiş, [1] ez nêzana. Malmîsanijî baş kerdo, nuşto. Çimkî, heta nika ez nêeşkayne Malmîsanijî tarîf bikerî. Eno nuşte karê mi bineyke asan keno. Hema sere de, vateyê sey “ bêbinge ”, “ botan/buetûn ”, “ nege (huske) ”, “ îftîra ”, “ sey fabrîkaya zuran xebitîyayiş ”, “ fabrîkatorê zuran ”, “ zureker ”, “ zure ”, “ muflis ”, “ zurekerî hedîseyêko patalojîk o ” rêz kerdê. Dima, hesabê xwu gore, tayê suhbetanê mi ra, çend çiyî zî nuşteyanê mi ra girewtê. (Wina aseno ke Malmîsanij sey îstîxbaratê dewlete mi teqîb keno!) Çiyê ke neqil kerdê qesten nîmcet girewtê yan zî mi ser o îlawe kerdê. Tayê zî tadayê, yanî çarpıtma kerdê. Axirî, raşteraşt şexsîyetê mi kerdo hedef...