Jan Žižka, Konfusyûs, Saîdê Kurdî

Çi eleqeyê Jan Žižka (1378-1424) û Konfusyûs (ÎV 551-478) û Saîdê Kurdî (1877-1960) pê ra esto? La gama bîne, enê hîrê merdimê tarîxî têdir kewtî hişê mi. 

Mi kanalê televîzyonî "TRT Belgesel"de derheqê dehaya qumandaro çek Jan Žižkayî de yew fîlmo dokumanter temaşe kerd. Fîlm de nîşan dîyayêne ke Jan Žižkayî bi amadekarîyêka muhteşeme senî bi panc sey dewijan zorê artêşa şovalyeyan ya di hezarî kesî ra îbaret berdo. Peynîya fîlmî de zî yew vateyê Konfusyûsî ame ekranî ser: Berdişê şerî yê însananê neamade, înan tehndayişê mergî yo!

Yanî eke însanî şerî rê amade nêbê, merdim înan bikero şer, seke înan tehn bido verara mergî. 

Eno vateyê Konfusyûsî yewna çî ard vîrê mi; eke yew milet şerî rê amade nêbo û semedê şerî çîyêk zî dest de çinê bo, ti wurzê vera miletêkê wayirê artêşêka xurte de bi zor bikerê miyanê şerî, seke ti ê miletî û welatê ci bi zanayiş bidê wêrankerdiş û heta bi heta bindest verdê. 

Wexto ke ez enê çîyan ser o fikirîyaya, yew vateyê Saîdê Kurdî zî ame mi vîr ke bi tirkî vato “Kimin himmeti milleti ise o tek başına bir millettir.“ Yanî, kamo ke xîretê xwu miletê xwu bo, o tena sereyê xwu yew milet o. 

Eno vate zî hişê mi de yewna hawa şekil girewt: kamo ke xîretê xwu miletê xwu bo, derdê ci zî hendayê pêro miletî yo û esla zerarê miletê xwu nêwazeno...