"Werre bi nameyê to neke dîyayişê to!"
Wextêk ma înşat de xebitîyayêne. Dewanê Pasorî ra hevalêk ma het bi. Merdimêko baş bi, tim henekî kerdêne. Rojêk yew meselaya xwu qisey kerde, hema zî mi vîr de ya.
Va “Wesar o. Ez şiwane ya. Biz û mêşinî çerenê, ez zî diyarê qotêk de, serê zinarî de ronişta, deyîran kena; ez deyîra 'Hesenê Mala Mûsa'yî vana:
Yadê rebenê Hesenê Mala Mûsa lo tembûrvan e
Qaşê gustîla tiliyê torînê mala Mûsa lo karîban e
Xwedê xira bikê mala Simê Qaso w Hesenê Cafo
Wele li serê min û torînê mala Mûsa rakirine lo fermane
Heywax li min, heywax li min, heywax li min, lo mala minê
Ez hende weş girênena, vengê mino zelal xulexulê awa dere û layan dir, wîçewîçê mîrçikan dir zimeno, ê doran ra beno vila...
Mevajê, qefleyê keynan û veyvanê dewa nizdîyê ma zî ameyê yaban kerengan. Înan ra yewe dûrî ra vengda: şiwan ha şiwan, lo şiwaaan!...
Çend rey bi eno qeyde vengda mi. Mi va ‘Hê hêêy!’ Cîneke va ‘Yew mêşina to tiya menda!’ Mi zî bawer kerd.
Ez şiya, mi va ‘Ka mêşine?’ Mi dî bî hir-hira keynan û veyvan. Yewe va ‘Werre bi vengê to nek dîyayişê to! To hende weş deyîrî kerdêne, ma va dê hela ma to nizdî ra bivînin!...’
Ez hende xwu rê şermiyaya, hende kewta xwu ver, mi va erdo ti biqelişîyê, ez tede şî war. Keko, o vateyê înan mi vîr ra nêşino…”
Merdimêko hende masumek bi, wexto ke mesela qisey kerdêne, hende serrî miyan ra şîbî, ancî to vatêne qey a veyveke hema newe ci ra a qale vata, şermîyayêne biyênê sûr mendêne.
Esas eno vate miyanê ma kurdan de yew îdyomo namdar o, sey “Werre bi nameyê to neke dîyayişê to” yo. Yanî merdim vano qey hela çi cewher tede yo, la merdim ke nizdî ra bala xwu dano, eke namdarî û şexsîyetê ci qet pê nêkewenê.
Ez vana eno vate esas semedê gelêk namdaranê ma kurdan bêro vatiş tam cayê xwu de yo. Çimkî çiyê ke sey tesbît ma kurdan ra bala mi anto ra yew eno yo ke, gelêk namdarê ma estê, wexto ke merdim nizdî ra înan şinasneno, merdim vano werrekna mi nêdîyêne. Yanî "Werre bi nameyê înan neke dîyayişê înan!"
Zafê namdaranê ma de nêweşîyanê sey kaprîsî, egoîstî, karîyerîstî û hewesê dîktatorî hende kar kerdo ke îxtîrasê înanê şexsî kewto vernîya doz û dawaya mîlî. Eke çepgîr bê, xwura zafê înan teqlîdê Stalînî kenê. Çimkî serranê 1970an de, senî ke feqî medreseyan de îlmê şerîetî wanenê, çepgîranê ma zî kitabê Joseph V. Stalînî (1878-1953) wendêne.
Ma vajin kitabê bi nameyê “Eserler (12 cildî)”, “Muhalefet Üzerine (2 cildî)”, “Leninizmin Temelleri”, “Anarşizm mi? Sosyalizm mi?”, “SBKP (B)'deki Sağ Sapma Üzerine”, “Diyalektik Materyalizm ve Tarihsel Materyalizm”, “RKP(B) 12. ve 13. Parti Kongre Raporları”, “Son Yazılar 1950-1953” ezber kerdêne. Heta semîneran de yewbînî îmtîhan kerdêne ke hela kitabê Stalînî baş ezber kerdê yan nê. Coka zereyê zafê çepgîranê ma yê serranê 1970an de yew Stalîn esto.
Cuntaya 12 Eylulî de zafê serek û endamê komîteyê merkezî yê fraksîyonanê ke vatêne ma Şoreşê Proleterya kenê vejîyayî Ewropa. La mîlîtanê înanê dereceyê cêrî gêrîyayî û cunta înan ser de sey kerrayê arêyî geyra. Êyê ke şî Ewropa, çi heyf, zafê înan hetê zihnîyetî ra serranê 70an de mendî. Hewesê înanê karîyerîstî, egoîstî, îxtîrasê serektî û qumandarîye, heta ke çapê xwu de dîktatorî eynî sey fîlmê Şener Şenî Zugird Axayî înan de mendê. Vanê, wa serektî û îmajê ma rê yew tehlûke çinê bo, ma qumandar bin, wazenê wa eskerê ma tenya yew heb bo, wazenê wa doz û dawaya kurdan zî nêmano, hîç muhîm nîyo.
Enê kesî neke rasterast bi vatiş wina kenê, esas, bi kerdenanê xwu; bi reftarî û helwêst û hereketanê xwu kenê. Coka her kes nêeşkeno nêweşîya înan teşxîs bikero. Formulê tesbîtkerdişê nêweşî, netîceyê pratîkê înan de yo. Eke merdim baş bala xwu bido pratîkê înan, şexsîyetê înan vejîyeno meydan. La kam eşkeno hende bidîqet înan teqîb bikero?
Eleqeyê mi bi hereketanê siyasî yê kurdan çinê yo. Ez zî xwu rê sey kesêkê sadeyî qasê qewetê xwu ra înan teqîb kena ke dê hela se kenê.
Yew bîyena ke bala mi şiya ser, ez wazena sey tesbît, tiya nîşan bidî. Her kes zano, Hak-Par (Hak ve Özgürlükler Partisi) esta. Serra 2002 de sey rengêko ciya yê siyasetê kurdan hetê tayê kurdperan ra ronîyaybî. Yanî kurdperwerê ke welat de mendbî, îşkence û hepisxaneyan de çîle antbi, bi ked û fedakarîyêka pîle zafê bajaranê Tirkîya de teşkîlatê Hak-Parî temam kerdî û qanûnê partîyanê siyasî gore heqê beşdarbiyayişê weçînayişan girewt. Çend reyî kewte weçînayişan û gelêk zî rayî girewtî. Mesela, teşrînê peyîn yê 2015î de 108.583 rayî girewtî. Labelê badê ke dînazorê serranê 1970an Ewropa ra ageyrayî, Hak-Par herimîya, her kes hetêk ra tirtûfirt bi!…
Nika merdim şiro semtê Ofîse yê Diyarbekirî, dades buroyê fraksîyonanê cîya-cîyayan estê, lewheyî aliqnayê. La hema vajêne yew zî nêeşkeno bi rehetî mesrefê dayreyî bîle bido.
Dînazorê serranê 1970an ke Ewropa ra ageyrayî, eke sey merdiman egoyê xwu yê zugirdî ra fek verabidayêne, keda kurdperweranê ke welat de mendê rê hurmet bikerdêne, seke tirkî vanê, bineyke “toparlayici” biyêne, ewro Hak-Par semedê kurdan belkî mewzîyêko zaf muhîm bi. Werre bi nameyê înan neke bi dîyayişê înan!
Nika ez vajî enê xebatanê ma yê ziwanî de zî eynî çî qewimîya, belkî tayê merdimî vajê, xwura ti her çî rexne kenê. Wilay derdê mi rexnekerdiş nîyo, ez ke ewnîyena halê miletê ma ra adir keweno zere û cîgera mi!
Destpêkê serranê 2000î ra îtîbaren, tiya Diyarbekir de semedê ziwan û edebîyatî ma mucadeleyêko fewqilede da; ha bi kursan, ha bi vilakerdişê kovare û kitaban, ha bi nuştiş û wendiş, ha bi keyepelê înternetî, ha bi rojname, ha bi kovare, ha bi weşanxane…
Ma xwu rê semedê mîlîyet û welat û nasname û ziwan û edebîyatê xwu eno xizmet kerd. Netîce de derûdorê ma de bi desan xort û keynayê eleqedarî ameyî meydan. Labelê eynî sey meselaya Hak-Parî ame ma sere de zî!
Dînazoranê ma bi îxtîrasê xwu yê şexsî, bi kîbr û fexrê xwu, bi nêweşîya karîyerîstî û egoîstî û qomutanî, bi nuçiknayiş û dusknayiş û tehndayiş, bi fealîyetanê binkî sey kavirê kurrî kewtî miyanê ma, zafê naşînan jehrî kerdî verdayî…
Ma vajin, eke to îtaet nêkerd, ti se kenê bike, wazenê Kurdistanî awan bike, ancî ti şî! Bi fealîyetanê binkî sey polîtîka sîstemê tecrîdkerdişî kenê dewre. Û eke to xwu rê reqîb bivînê, xwura bi nenûgan to xeniqnenê!...
Neke xizmet îtaet wazenê. Îtaet zî eno yo, gereka ti emirê înan rê tim amade bê û to ke nameyê înan va, gereka ti vajê “sellelahû eleyhî…” û dewam bikerê vajê “pîyê xebata mi hezretî pêxamber o” yan zî gereka ti vajê “na xebate binê sî û sîwana birêz hezretî pêxemberî de biya…” Hetêk ra, tayê însanê ma zî bê îlahan îdare nêkenê! Xulase hem hak kerge ra hem kerge hak ra ya...
Hasilê kelam, kam beno wa bibo, tayê namdarê ma estê, werre bi nameyê înan neke bi dîyayiş û muameleyê înan!...
Va “Wesar o. Ez şiwane ya. Biz û mêşinî çerenê, ez zî diyarê qotêk de, serê zinarî de ronişta, deyîran kena; ez deyîra 'Hesenê Mala Mûsa'yî vana:
Yadê rebenê Hesenê Mala Mûsa lo tembûrvan e
Qaşê gustîla tiliyê torînê mala Mûsa lo karîban e
Xwedê xira bikê mala Simê Qaso w Hesenê Cafo
Wele li serê min û torînê mala Mûsa rakirine lo fermane
Heywax li min, heywax li min, heywax li min, lo mala minê
Ez hende weş girênena, vengê mino zelal xulexulê awa dere û layan dir, wîçewîçê mîrçikan dir zimeno, ê doran ra beno vila...
Mevajê, qefleyê keynan û veyvanê dewa nizdîyê ma zî ameyê yaban kerengan. Înan ra yewe dûrî ra vengda: şiwan ha şiwan, lo şiwaaan!...
Çend rey bi eno qeyde vengda mi. Mi va ‘Hê hêêy!’ Cîneke va ‘Yew mêşina to tiya menda!’ Mi zî bawer kerd.
Ez şiya, mi va ‘Ka mêşine?’ Mi dî bî hir-hira keynan û veyvan. Yewe va ‘Werre bi vengê to nek dîyayişê to! To hende weş deyîrî kerdêne, ma va dê hela ma to nizdî ra bivînin!...’
Ez hende xwu rê şermiyaya, hende kewta xwu ver, mi va erdo ti biqelişîyê, ez tede şî war. Keko, o vateyê înan mi vîr ra nêşino…”
Merdimêko hende masumek bi, wexto ke mesela qisey kerdêne, hende serrî miyan ra şîbî, ancî to vatêne qey a veyveke hema newe ci ra a qale vata, şermîyayêne biyênê sûr mendêne.
Esas eno vate miyanê ma kurdan de yew îdyomo namdar o, sey “Werre bi nameyê to neke dîyayişê to” yo. Yanî merdim vano qey hela çi cewher tede yo, la merdim ke nizdî ra bala xwu dano, eke namdarî û şexsîyetê ci qet pê nêkewenê.
Ez vana eno vate esas semedê gelêk namdaranê ma kurdan bêro vatiş tam cayê xwu de yo. Çimkî çiyê ke sey tesbît ma kurdan ra bala mi anto ra yew eno yo ke, gelêk namdarê ma estê, wexto ke merdim nizdî ra înan şinasneno, merdim vano werrekna mi nêdîyêne. Yanî "Werre bi nameyê înan neke dîyayişê înan!"
Zafê namdaranê ma de nêweşîyanê sey kaprîsî, egoîstî, karîyerîstî û hewesê dîktatorî hende kar kerdo ke îxtîrasê înanê şexsî kewto vernîya doz û dawaya mîlî. Eke çepgîr bê, xwura zafê înan teqlîdê Stalînî kenê. Çimkî serranê 1970an de, senî ke feqî medreseyan de îlmê şerîetî wanenê, çepgîranê ma zî kitabê Joseph V. Stalînî (1878-1953) wendêne.
Ma vajin kitabê bi nameyê “Eserler (12 cildî)”, “Muhalefet Üzerine (2 cildî)”, “Leninizmin Temelleri”, “Anarşizm mi? Sosyalizm mi?”, “SBKP (B)'deki Sağ Sapma Üzerine”, “Diyalektik Materyalizm ve Tarihsel Materyalizm”, “RKP(B) 12. ve 13. Parti Kongre Raporları”, “Son Yazılar 1950-1953” ezber kerdêne. Heta semîneran de yewbînî îmtîhan kerdêne ke hela kitabê Stalînî baş ezber kerdê yan nê. Coka zereyê zafê çepgîranê ma yê serranê 1970an de yew Stalîn esto.
Cuntaya 12 Eylulî de zafê serek û endamê komîteyê merkezî yê fraksîyonanê ke vatêne ma Şoreşê Proleterya kenê vejîyayî Ewropa. La mîlîtanê înanê dereceyê cêrî gêrîyayî û cunta înan ser de sey kerrayê arêyî geyra. Êyê ke şî Ewropa, çi heyf, zafê înan hetê zihnîyetî ra serranê 70an de mendî. Hewesê înanê karîyerîstî, egoîstî, îxtîrasê serektî û qumandarîye, heta ke çapê xwu de dîktatorî eynî sey fîlmê Şener Şenî Zugird Axayî înan de mendê. Vanê, wa serektî û îmajê ma rê yew tehlûke çinê bo, ma qumandar bin, wazenê wa eskerê ma tenya yew heb bo, wazenê wa doz û dawaya kurdan zî nêmano, hîç muhîm nîyo.
Enê kesî neke rasterast bi vatiş wina kenê, esas, bi kerdenanê xwu; bi reftarî û helwêst û hereketanê xwu kenê. Coka her kes nêeşkeno nêweşîya înan teşxîs bikero. Formulê tesbîtkerdişê nêweşî, netîceyê pratîkê înan de yo. Eke merdim baş bala xwu bido pratîkê înan, şexsîyetê înan vejîyeno meydan. La kam eşkeno hende bidîqet înan teqîb bikero?
Eleqeyê mi bi hereketanê siyasî yê kurdan çinê yo. Ez zî xwu rê sey kesêkê sadeyî qasê qewetê xwu ra înan teqîb kena ke dê hela se kenê.
Yew bîyena ke bala mi şiya ser, ez wazena sey tesbît, tiya nîşan bidî. Her kes zano, Hak-Par (Hak ve Özgürlükler Partisi) esta. Serra 2002 de sey rengêko ciya yê siyasetê kurdan hetê tayê kurdperan ra ronîyaybî. Yanî kurdperwerê ke welat de mendbî, îşkence û hepisxaneyan de çîle antbi, bi ked û fedakarîyêka pîle zafê bajaranê Tirkîya de teşkîlatê Hak-Parî temam kerdî û qanûnê partîyanê siyasî gore heqê beşdarbiyayişê weçînayişan girewt. Çend reyî kewte weçînayişan û gelêk zî rayî girewtî. Mesela, teşrînê peyîn yê 2015î de 108.583 rayî girewtî. Labelê badê ke dînazorê serranê 1970an Ewropa ra ageyrayî, Hak-Par herimîya, her kes hetêk ra tirtûfirt bi!…
Nika merdim şiro semtê Ofîse yê Diyarbekirî, dades buroyê fraksîyonanê cîya-cîyayan estê, lewheyî aliqnayê. La hema vajêne yew zî nêeşkeno bi rehetî mesrefê dayreyî bîle bido.
Dînazorê serranê 1970an ke Ewropa ra ageyrayî, eke sey merdiman egoyê xwu yê zugirdî ra fek verabidayêne, keda kurdperweranê ke welat de mendê rê hurmet bikerdêne, seke tirkî vanê, bineyke “toparlayici” biyêne, ewro Hak-Par semedê kurdan belkî mewzîyêko zaf muhîm bi. Werre bi nameyê înan neke bi dîyayişê înan!
Nika ez vajî enê xebatanê ma yê ziwanî de zî eynî çî qewimîya, belkî tayê merdimî vajê, xwura ti her çî rexne kenê. Wilay derdê mi rexnekerdiş nîyo, ez ke ewnîyena halê miletê ma ra adir keweno zere û cîgera mi!
Destpêkê serranê 2000î ra îtîbaren, tiya Diyarbekir de semedê ziwan û edebîyatî ma mucadeleyêko fewqilede da; ha bi kursan, ha bi vilakerdişê kovare û kitaban, ha bi nuştiş û wendiş, ha bi keyepelê înternetî, ha bi rojname, ha bi kovare, ha bi weşanxane…
Ma xwu rê semedê mîlîyet û welat û nasname û ziwan û edebîyatê xwu eno xizmet kerd. Netîce de derûdorê ma de bi desan xort û keynayê eleqedarî ameyî meydan. Labelê eynî sey meselaya Hak-Parî ame ma sere de zî!
Dînazoranê ma bi îxtîrasê xwu yê şexsî, bi kîbr û fexrê xwu, bi nêweşîya karîyerîstî û egoîstî û qomutanî, bi nuçiknayiş û dusknayiş û tehndayiş, bi fealîyetanê binkî sey kavirê kurrî kewtî miyanê ma, zafê naşînan jehrî kerdî verdayî…
Ma vajin, eke to îtaet nêkerd, ti se kenê bike, wazenê Kurdistanî awan bike, ancî ti şî! Bi fealîyetanê binkî sey polîtîka sîstemê tecrîdkerdişî kenê dewre. Û eke to xwu rê reqîb bivînê, xwura bi nenûgan to xeniqnenê!...
Neke xizmet îtaet wazenê. Îtaet zî eno yo, gereka ti emirê înan rê tim amade bê û to ke nameyê înan va, gereka ti vajê “sellelahû eleyhî…” û dewam bikerê vajê “pîyê xebata mi hezretî pêxamber o” yan zî gereka ti vajê “na xebate binê sî û sîwana birêz hezretî pêxemberî de biya…” Hetêk ra, tayê însanê ma zî bê îlahan îdare nêkenê! Xulase hem hak kerge ra hem kerge hak ra ya...
Hasilê kelam, kam beno wa bibo, tayê namdarê ma estê, werre bi nameyê înan neke bi dîyayiş û muameleyê înan!...
 |
| Jozeph Stalîn (1878-1953) |
Yorumlar
Yorum Gönder