Festîvalê Duhokî yê Govende

Duhok de, rojanê 29-30 nîsan 2024 de, hetê Unîversîteya Duhokî ra bi sernameyê “Festîvala Duhokê ya Semayê” yew festîvalo zaf rindek yê govenda kurdan ame organîzekerdiş. Her çar perçeyanê Kurdistanî û Xorasan ra komê govende, grûbê muzîkî, cigeyrayox, nuştox û aktîvîstî beşdar biyî. Ez zî sey panelîst beşdar biya, mi derheqê govenda mintîqeyê Diyarbekirî de qisey kerd. 

Organîzatoranê festîvalî zaf waşt Diyarbekir ra zî yew koma govende beşdarê festîvalî bibo û yew kome dir qisey kerd la ez vana qey ena kome yew pereyo zêde waşt, coka festîval de govenda Diyarbekirî çinê bî.

Karûbarê min o zêde ra enê di hîrê serranê peyînan de ez nêeşkaya şêrî konferansan. Mesela, payîzê parî University of Exeter (Înglîstan) ez dehwet kerda, la tam ê wextan yew veyweyê ma estbi, coka ez nêeşkaya şêrî. Par û emser nîsan de Unîversîteyê Zaxoyî ez dehwet kerda, ez nêşiya. Emser aşma edarî de Silêmanîye de yew konferans biyêne, înan ez dehwet kerda. Ez nêşiya la mi yew hevalê xwu şirawit. Şaxê Duhokî yê Yekîtîya Nivîskarên Kurd zî çend reyî ez dehwet kerda, ez nêşiya. Emser sibat de Eğitim-Senê Çewlîgî ez dehwet kerda, mi herinda xwu de yew heval şirawit. Diyarbekir de zî tayê dezgeyan çend reyî ez dehwet kerda. Ancî, seba kanalanê televîzyonî zî gelek reyî semedê roportajî ez dehwet biya. La mi nêwaşt ez beşdar bibî.

Ma panc kesî piya Diyarbekir ra bi erebaya xisûsî şiyî. Wesarê her welatî rindek o, labelê wesarê welatê ma heqîqeten zaf rindek o. Diyarbekir ra hetanî Duhok, tebîetê welatê ma seraser kesk û kewe bi.

Verê Pirdê Delale de

Sînor de ma rîyê ereba ra tayê zehmetî dîyî. Tayê problemê burokratîkî yê ereba estbî, ma heta hel kerdî, çend saetê ma şiyî. Sewbîna, şiyayiş û ameyişê ma zaf weş vîyart. Wexto ke ma tiya ra şiyî, Zaxo de mamostayê unîversîte kek Macid Muhemedî şan de şamî da ma. Lokanta yê şarê ma yê Batmanî bi. Seba ke ma bi keyetê yewbînan şinasnenê, kek Macidî ma keyeyê xwu de zî kerdî meyman. Badê îkramî û suhbetî ma saete desê şanî de ver bi Duhok kewtî rayir.

Roja yewine ya festîvalî de hela sibayî panel estbi, çar kesî beşdar biyî. Rojhelat ra Dr. Qutbedîn Sadiqî, Rojava ra Jan Dost, Rojhelat ra Seyîd Ehmed Tewekulî û Başûr ra Dr. Lezgînê Çalî qisey kerd. Qiseykerdişê Jan Dostî zelal û bi çerçewa bi, la êyê bînî, neke mi ziwanê înan ra fam nêkerd, mi fam nêkerd ke tam babeta înan çi ya û vanê se. 

Hela şanî pêro grûbê muzîkî û komê govende diyayî şinasnayiş. Dima walîyê Duhokî birêz Elî Teterî qisey kerd. Badê, Koma Rûbad vejîya sehne û hunermendê ena kome Hesen Şerîfî yew konser da. Înan dima Tîpa Hunerên Mîlî ya Duhokî, Tîpa Armanc ya Çand û Hunera Kurdî û Tîpa Diwazdeh Suwarên Kelha Merîwanê vejîyayî sehne. Înan dima Silêmanîye ra Tîpa Payîz ya Muzîkê konser da. Dima, şarê Efrînî ke Başûr de maneno ra Tîpa Armanc ya Kultur û Hunera Kurdî, Tîpa Hunerên Mîlî ya Kerkûkê, Tîpa Şingalê ya Hunerên Mîlî, Yaneya Çiyavanîya Cîlo ya Werzişên Xwezayî, Huner û Govendê û Tîpa Hunerî ya Aşûrî vejîyayî sehne. Hem muzîk hem govenda koman muhteşem bî.

Şan de walîyê Duhokî şamî da ma. Yew lokantayo zaf pîl de, teqrîben panc seyî ra vêşêr kesî şamî werde. Walî û xanima xwu verê berî de vindertî, bi samîmîyet destê panc sey ra vêşêr kesî yew bi yew girewt û xeyrameyiş da înan. Yew grûba muzîkî ya Duhokî lokanta de wextê werdî de yew konser pêşkêş kerd.

Roja diyine hela sibayî ancî panel estbi. Panel de Bakur ra ez, Başûr ra Mueyed Teyîb, Rojhelat ra Umêd Zareyî û hunermend Nasir Rezazî qisey kerd. Sernameyê babeta panelê mi “Govenda Herêma Diyarbekirê” bi. Qiseykerdoxo verîn ez biya, heqê min ê qiseykerdişî 15 deqayî bî la mi tenya 10 deqayî qisey kerd. Mi va belkî kurdê ma yê soranî zî biewnîyê mi ra û kilmek qisey bikerê, çi heyf ke her yewî nîm saete qisey kerd. Nasir Rezazî belkî saetêk qisey kerd. Ancî mi fam nêkerd ke çarçewaya babeta kurdanê ma yê soranan çi ya, tam vanê se. Kurdê ma yê soranî ke sey goşdaritox salone de bî, înanê ke destê xwu hewana û bi amancê ke perse bipersê mîkrofon girewt, înan zî her yewî qasê yew panelîstî qisey kerd. Kurdê ma yê soranî qiseykerdiş ra zaf hes kenê.

Roja diyine hela şanî ancî komê muzîkî û komê govende vejîyayî sehne. Ewilî Tîpa Hunerên Mîlî ya Silêmanîyê, dima Koma Bidlîsê ya Govendê û Tîpa Hunerên Mîlî ya Şaryayê vejîyayî sehne. Înan dima, Tîpa Payîzeyî Bokan ya Muzîkê yew konser da. Badê, Tîpa Hunerên Mîlî ya Hewlêrê, Xorasan ra Tîpa Hunerî ya ÇîksayîTîpa Hunerên Mîlî ya Kerkûkê û Tîpa Azadî ya Qamişloyê vejîyayî sehne û govenda xwu pêşkêş kerde.   

Muzîk, kareografî û rîtmê pêro komanê govende, kincûkolê înan muhteşem bî. Temaşekarî eşkayî govenda gelek mintîqeyanê kurdan nizdî ra bivînî. Pêroyê festîvalî hetê Unîversîteya Duhokî ra bi kamerayan ame qeydkerdiş. Ancî gelek kanalanê televîzyonî zî festîval teqîb kerd.

Badê temambiyayişê govende û konseran merasîmê xelatdayişî dest pê kerd. Plaketî diyayî heme komanê govende û muzîkî. Plaketî diyayî sponsoran zî. Çimkî mesrefê enê festîvalî tayê şirketan dabi. 

Ma roja badê festîvalî zî Duhok de mendî. Kek Macid Muhemed Zaxo ra ame û waşt ma bi erebaya xwu bibero Amedîyê. Mi bi xwu verê cû çend reyî Amedîye dîbi la hevalanê mi nêdîbî. Ma kewtî rayir, çi heyf ke Gelîyê Zawîte ra wet yew hewrê tarîyî asmîn qefelnabi û vartî zaf gurr varayne, ge-ge teyrike zî miyan de ameyne war. Ancî zî ma şiyî heta dades kîlometreyî nizdîyê Amedîye la êdî ma vernîya xwu nêdîyêne, to vatêne qey asmîn qul biyo. Coka ma ageyrayî. Kek Macîdî badê ke ma dorê bendawê Duhokî ra çarnayî, Duhok de ancî şamî da ma û şi Zaxo, ma Duhok de otela xwu de mendî. Roja bîne serê sibayî rew ma verê xwu da berê Brahîm Xelîlî. Cizîre de verê çemê Dîcle de yew lokantayo miyanê bexçeyî de ma maseyî werdî û tayê zî tûyê siyayî çînayî. Axirî ma verê xwu da Diyarbekir.

Kedkarê Festîvalê Duhokî yê Govende

Eke ez bi yew cumle îfade bikerî, hem festîval muhteşem bi hem raywanîya ma weş vîyarte.

Jan Dost û Ez
Ez û Mikaîl Aslan

Yorumlar