Anonsê Beledîyeya Diyarbekirî

Rîyê enê janê nêweşîya Çînî ver, yanî sersemedê janê bêderman yê vîrusê korona ke biyo museletê hemeyê dinya, Diyarbekir de zî gelêk tedbîrî gêrîyayê. Tedbîro tewr sereke eno yo ke vanê wa milet keye de bimano, nêvejîyo teber. Û roj bi roje enê tedbîrî hîna wuşkêr tetbîq kenê. Mesela, semedê extîyaranê şeştî û panc ra cor rewna ra keye ra vejîyayiş qedexe yo. La vizêrna semedê tutan û ciwananê vîst ra cêr zî keye ra vejîyayiş qedexe kerdo. Ancî, ewro ra pey Diyarbekir ra vejîyayiş û dekewtiş zî temamen qedexe yo.

Bî hewteyêk Beledîyeya Diyarbekirî bi tirkî û kurdî (kurmancî û zazakî) û bi vengê camêrdan her ca de anons kena ke kes nêvejîyo teber. Bellî yo ke vengê anonsî studyo de sey dublaj qeyd biyo û bi wesaîtanê ke her cayê şaristanî ra geyrenê eno anons têdima tekrar beno.

Anonsê bi tirkî vengêko mîkrofonîk û dekerde yo; bi telafuz û dîksîyonêko zaf weş, bi teqil û melodîk cumleyan îfade keno, zaf weş fam beno ke ho vano se.

Anonsê bi kurmancî vengêko weset o, telafuz û dîksîyonê ci baş nîyo, labelê eke merdim goşê xwu baş bido ser, fam beno ke ho vano se; ma vajin îdare keno.

La herçî anonsê bi zazakî, vengêko ximo kewte, aksanêko dewij, telafuz û dîksîyonêko xirab, merdim des rey goşê xwu bido ser, bi zor fam bibo, belkî nêbo zî.

Enê anonsî de hal û wezyetê kurdî vera tirkî de aseno. Yanî yewo fransiz ke bin ra tirkî û kurdî nêzano, eke Diyarbekir de goşdarîya enê her hîrê venganê anonsî bikero, zaf weş tey vejeno ke tirkî ziwanêko mukemel û modern o, ziwanê miletê serdestî yo; û zaf baş fam keno ke her diyê bînî ziwanê bêserûber yê dewijan ê!

Ez vana bi zanayiş enê vengî bi eno qeyde amade biyê û diyayê têver; çimkî serdestê ma êdî wazenê kurdî bi nîşandayiş bêqîymet bikerê, pûç bikerê! Helbet eno zî yew metodê çinêkerdişê ziwanî yo. (Göstererek çürütme!...) Çimkî milet bi eno qayde vîneno ke ziwanê înan çiyêk rê nêbeno, hêzdarîya ziwanê serdestî binhişê miletê bindestî de sey kerra cayê xwu gêno.

Enê anonsî de, xaseten halo şerpeze û perîşan yê zazakî zerrîya mi zaf xorîn ra dejna. Ez vajî nêvajî, ez bawer nêkena kes mi fam bikero ke ez ha vana se!

Mi gore, eno çî de sûcê ma sûcê serdestan ra zêdeyêr o. Senî? Ma ferz bikin, yanî ma wina hesab bikin ke ez ha beledîye de şixulîyena. Û îhtîyac virazîya ke bi zazakî anons bêro wendiş, eger vengê mi mîkrofonîk nêbo, ez dîksîyon ra xeberdar nêbî, yew qabîlîyetê min o winasî çinê bo, gereka ez zaf bi asanî bieşkî vajî “Ez nêeşkena anons biwanî, ez heq ra nîna.”

Merdimo ke eno anons bi zazakî wendo, gereka bivatêne ez heq ra nîna. Ma vajin, eynî merdimî ra bivatêne “Dê ma rê yew deyire bike, yew şarkı yan türkü vaje.” O merdim do vajo “Wulay vengê mi weş nîyo, ez nêzana deyiran bikerî, ez nêzana şarkı û türkü vajî. (Bu benim işim değil, beceremem!) Yew merdimo ke eşkeno enê karî bikero, bivînê biyarê wa o bikero.”

Labelê nê! Eger mesela ziwanê ma bo, zaf baş zanê ke heq ra nînê zî ancî xwu kenê miyan ra!

Çira? Çimkî ziwanê miletê bindestî yo; xwura her çiyê bindestan bêwayir o, bêqîymet o. Ti se kenê bike, mîza xwu verde erjanê bindestan, ti serbest ê. Kes nîno to ra hesab nêperseno, kes nêvano eno çi kar o ti hê kenê. Hetta, ez eşkena vajî ke do serdestî to ra vajê eferim, mewqî û meqam bidê to. Çimkî karo ke ti kenê, tam polîtîkaya înan gore ya.

Xas êkmek, heso melmeket; vur badıgıne gêtsin!...